The New Wave of J-POP in the 2020s
Trong bài đăng trước đây, tôi đã giới thiệu một danh sách “20 bài hit của Nhật Bản trong thập niên 2020” mà phần lớn chịu ảnh hưởng từ sở thích cá nhân của tôi. Tuy nhiên, lần này tôi muốn thay đổi một chút, bằng cách chọn ra 20 ca khúc thật sự đã trở thành hit lớn.
Tôi đang nói về những ca khúc mà bạn có thể nghe thấy ở mọi nơi — “Bài hát đó được phát khắp phố phường”, hoặc “Nó bùng nổ cùng lúc với một bộ phim bom tấn”, hay thậm chí “Dạo này tôi nghe đi nghe lại suốt”. Nói cách khác, nếu bài viết trước giống như “mặt B”, thì bạn có thể xem bài viết này là “mặt A”.
Dĩ nhiên, có vô số bài hát nổi tiếng và tôi cũng không thể hoàn toàn tách rời sở thích cá nhân. Mong các bạn thông cảm về điều đó! Blog này có ý nghĩa bởi nó được viết từ góc nhìn cá nhân của tôi — nếu bạn chỉ muốn tìm “đĩa đơn bán chạy nhất”, có lẽ tra cứu ở các phương tiện truyền thông khác sẽ nhanh hơn.
Vậy nên, hãy coi danh sách này như sự kết hợp giữa “cái nhìn cá nhân” của tôi và “những ca khúc thực sự thống trị”. Như một tiêu chí tham khảo, tôi giới hạn lựa chọn trong những bài hát có lượt nghe trực tuyến trên YouTube hoặc Spotify vượt mốc 100 triệu. Không chần chừ nữa, hãy cùng nhìn lại những bản hit đình đám của thập niên 2020 nhé!o, let’s look back on these standout hits of the 2020s together!
1. Kocchi no Kento – “Hai Yorokonde”
Ngày phát hành: 27/5/2024
Bạn đã bao giờ gặp phải một bài hát nào đó lặng lẽ chiếm chỗ trong tâm trí bạn ngay trước khi bạn kịp nhận ra chưa? Ca khúc này đích thực là như vậy. Thoạt đầu, tôi không nghĩ “Ồ, bài này tuyệt thật!”, nhưng giai điệu cứ đột nhiên xuất hiện trong đầu tôi vào những lúc bất chợt. Dần dần, âm nhạc của bài hát này bắt nhịp với sự sôi động của nền văn hóa đại chúng, đồng thời cũng chinh phục luôn sự quan tâm ngày càng tăng của tôi. Và bỗng nhiên — ngay cả trước khi nhận ra — tôi đã nghĩ “Mình khá thích bài này đấy chứ”. Rồi tôi thấy nó được phát khắp cả thành phố, lan rộng ra toàn quốc. Đó chính là nét cuốn hút bí ẩn và không thể cưỡng lại.
Nhờ ca khúc này, Kocchi no Kento đã trở thành một cái tên nổi tiếng trên toàn nước Nhật. Thú vị là anh trai của anh ấy chính là diễn viên kiêm ca sĩ Masaki Suda, người cực kỳ nổi tiếng ở đây — nổi đến mức hiếm ai ở Nhật lại chưa nghe qua tên anh ấy. Và người em trai này cũng đang hoạt động với tư cách diễn viên, nên cả gia đình đều ngập tràn tài năng nghệ thuật.
2. Creepy Nuts – “Bling-Bang-Bang-Born”
Ngày phát hành: 7/1/2024
Anime: Ca khúc mở đầu cho phần 2 của Mashle: Magic and Muscles
Bài này nổi tiếng cực nhanh, lan truyền khắp thế giới nhờ điệu nhảy độc đáo. Tôi được biết từ một chương trình trên đài NHK rằng chỉ 5 ngày sau khi ra mắt, họ đã ký hợp đồng với Arista Records tại Mỹ — tốc độ đó quả thực khiến tôi kinh ngạc. Cùng chương trình đó cũng tiết lộ rằng hiện tượng “gây sốt” này thực ra bắt nguồn từ Ukraina, nghe rất thú vị.
Trước đây, một ca khúc thường sẽ nổi ở Nhật Bản trước, rồi dần dần lan ra nước ngoài. Nhưng giờ đây, chúng ta lại thấy điều ngược lại: thế giới có thể ngay lập tức bắt sóng một ca khúc Nhật Bản chất lượng. Tôi nghe nói trẻ con khi nghe bài này sẽ nhảy theo ngay, chứng tỏ giai điệu có một sức hấp dẫn phổ quát đến kỳ lạ.
3. Number_i – “GOAT”
Ngày phát hành: 1/1/2024
Number_i là một bộ ba tách ra từ một trong những công ty quản lý idol nam lớn nhất Nhật Bản, nên không khó hiểu khi người hâm mộ có những cảm xúc lẫn lộn về chuyện họ rời một nhóm vốn dĩ đã rất nổi tiếng. Tuy nhiên, sự xuất hiện của họ tại Coachella đã đưa “GOAT” lên vị trí đáng chú ý và gây nên làn sóng quan tâm khổng lồ. Việc sở hữu một lượng fan trung thành sẵn có rõ ràng đã giúp ích rất nhiều.
Nghe nói một trong những lý do lớn khiến họ rời công ty là mong muốn mạnh mẽ vươn ra thị trường quốc tế. Thực tế, âm nhạc của họ không có cảm giác tập trung riêng cho Nhật Bản: giai điệu phong phú, nhiều lớp, không quá giống với J-pop thông thường. Tuy vậy, số lượng lớn người nghe trên Spotify của họ hiện vẫn ở Nhật, và hoạt động chính của họ cũng vẫn xoay quanh đất nước này. Họ đang trên lộ trình bước ra toàn cầu, nhưng có thể thấy rõ từ cách họ sáng tác âm nhạc, họ chắc chắn sẽ là một thế lực lớn trong làng nhạc Nhật Bản sắp tới.
4. tuki. – “Bansan-ka”
Ngày phát hành: 29/9/2023
Tại một cửa hàng đồ thể thao gần nhà, họ luôn phát những ca khúc hit mới nhất, và lần nào đi ngang qua tôi cũng nghe thấy bài hát này nhiều lần. Mặc dù ra mắt năm 2023, nó vẫn trụ vững trên các bảng xếp hạng trong một thời gian dài và dường như vẫn thường xuyên được phát vào năm 2024. Hơn nữa, nó đứng thứ ba trong bảng xếp hạng karaoke năm 2024. Là một đĩa đơn đầu tay gặt hái thành công vang dội và được thể hiện bởi một ca sĩ kiêm nhạc sĩ chỉ mới 15 tuổi, bản thân tôi không khỏi liên tưởng đến Hikaru Utada.
Hikaru Utada đã tạo ra cơn sốt xã hội khi phát hành album đầu tay “First Love” sau một năm hoạt động sáng tác ở tuổi 14-15, với khoảng 8 triệu bản bán ra chỉ riêng tại Nhật Bản. Gần đây, khi ngày càng có nhiều bạn trẻ debut trở thành nghệ sĩ thông qua internet, số lượng tài năng mới đang tăng lên, và thành công của tuki. đã trở thành một mục tiêu lớn cho nhiều người trẻ.
5. Ado – “Show”
Ngày phát hành: 6/9/2023
Ca khúc hợp tác với: “Halloween Horror Nights” của Universal Studios Japan
Ado đã phụ trách toàn bộ 7 bài hát trong phim “ONE PIECE FILM RED” năm 2022, nhiều ca khúc trong số đó trở thành hit và bộ phim còn đạt doanh thu phòng vé xếp thứ tư trong lịch sử Nhật Bản. Hơn nữa, với thành công vang dội của bài “Show” năm 2023 cùng màn xuất hiện ấn tượng ở Kōhaku Uta Gassen (chương trình âm nhạc đêm Giao thừa thường niên, nơi mời những nghệ sĩ nổi bật của năm), Ado không còn nghi ngờ gì nữa đã vươn lên vị trí hàng đầu trong giới nghệ sĩ nữ Nhật Bản, cả về danh tiếng lẫn thực lực. Riêng ca khúc này được sáng tác và phối khí bởi Giga và TeddyLoid, những người cũng đã làm nên hit “Odo” của Ado trước đây. Đội ngũ này tỏ ra vô cùng ăn ý, và sự hợp tác lần này một lần nữa chứng minh sức mạnh cộng hưởng của họ.
Bài hát toát lên tinh thần “hãy làm điều bạn muốn”, tràn đầy năng lượng và vô cùng ăn khớp với giọng hát xuất sắc, có phần ma thuật của Ado. Nhờ vậy, nó gây ấn tượng sâu đậm và nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ khán giả.
Trong bốn năm trở lại đây, kể từ 2020, Ado chắc chắn nằm trong số những nghệ sĩ hoạt động tích cực và gặt hái thành công nhất. Dù bài viết này chỉ giới hạn ở 20 ca khúc, thực tế vẫn còn rất nhiều bài hit khác đã ra đời trong quãng thời gian đó mà tôi muốn đưa vào. Ngày nay, việc ca sĩ không lộ mặt đã trở nên phổ biến, nhưng ở Nhật Bản, gần như không có nghệ sĩ nào đạt được thành công lớn như Ado mà vẫn giữ kín dung mạo.
6. King Gnu – “SPECIALZ”
Ngày phát hành: 1/9/2023
Anime: Ca khúc mở đầu cho arc “Shibuya Incident” ở phần 2 của Jujutsu Kaisen
Đây là ca khúc mở đầu cho mùa thứ hai của “Jujutsu Kaisen”, anime được chuyển thể từ bộ manga nổi tiếng trên Shonen Jump. King Gnu vốn không tập trung vào dòng nhạc pop từ đầu, nhưng những năm gần đây họ đã tích cực hợp tác với các lĩnh vực truyền thông khác nhau, thể hiện quyết tâm đưa âm nhạc của mình đến với nhiều khán giả hơn. Sự nỗ lực mở rộng tầm ảnh hưởng âm nhạc của họ thật đáng khâm phục.
Quả thực khó hiểu khi một ca khúc đậm màu sắc u ám lại được đông đảo khán giả đón nhận đến vậy. Tôi đã tự mình nghe đi nghe lại một cách say mê. Bầu không khí rờn rợn xuyên suốt bài hát khớp đến kỳ lạ với thế giới của “Jujutsu Kaisen”, tựa như phiên bản nhạc hoàn hảo cho tác phẩm.
Ở Nhật, các nghệ sĩ tên tuổi sáng tác nhạc chủ đề gốc cho anime hay phim truyền hình là điều bình thường, trong khi đây lại là việc hiếm gặp ở nhiều nước khác. Thường thì nghệ sĩ phải đọc kỹ manga hoặc kịch bản, thấu hiểu câu chuyện, rồi dốc sức sáng tạo một bản nhạc thực sự độc đáo. Không thể chỉ “chép lại” nội dung, mà còn phải kết hợp nó với cảm xúc và cái tôi âm nhạc của mình. Biết vậy nên tôi càng thêm khâm phục tài năng và nỗ lực của King Gnu khi tạo ra “SPECIALZ”.
7. Spitz – “Utsukushii Hire”
(Utsukushii Hire, nghĩa là “vây cá đẹp”)
Ngày phát hành: 10/4/2023
Phim: Ca khúc chủ đề của Thám tử lừng danh Conan: Tàu ngầm sắt màu đen
Tôi đã không đọc được chữ “vây cá” (鰭) nên cứ gọi nhầm thành “美しい鮨” (sushi đẹp) suốt một thời gian dài. Mãi đến khi bộ phim làm mưa làm gió phòng vé, bản nhạc này vang lên trên đài và TV, tôi mới nghe thấy cái tên thật “Utsukushii Hire”
Ca khúc thứ hai trong single này, “Inori wa Kitto”, thật ra lại có vị trí rất đặc biệt trong lòng tôi. Tôi nhớ lúc đó mình đang có chút khủng hoảng, và lời hát giống như bức thông điệp hy vọng dành riêng, khiến tôi bật khóc. Từ góc độ này, với tôi “Inori wa Kitto” mới là “hit” thật sự. Tuy nhiên, vì bài viết này thiên về những ca khúc nổi tiếng trong công chúng, nên tôi sẽ nhắc đến “Utsukushii Hire”.
8. YOASOBI – “Idol”
Ngày phát hành: 12/4/2023
Anime: Ca khúc mở đầu mùa 1 Oshi no Ko
Nếu bạn hỏi người Nhật đâu là bản hit lớn nhất vài năm trở lại đây, nhiều người có thể sẽ chọn ca khúc này — nó quả thật vang lên khắp nơi. Trong một buổi phỏng vấn, Ayase — nhà soạn nhạc của YOASOBI — từng chia sẻ rằng anh nghĩ có lẽ nên kết thúc hoạt động của YOASOBI, nhưng khi sáng tác ca khúc này, anh nhận ra mình vẫn còn nhiều điều muốn làm.
Được biết “Idol” tốn một năm rưỡi để hoàn thành. Phần nhạc được ưa chuộng hiện nay vốn ban đầu có một đoạn mở đầu bình thường, rồi họ quyết định lược bỏ. Họ cũng khá chật vật trong phần sản xuất giọng hát, thử nghiệm đủ phương thức mới cho đến khi tìm ra kiểu hát tươi mới phù hợp. Nói cách khác, YOASOBI đã thay đổi quy trình sáng tạo của mình và thành quả là một ca khúc thành công vượt ngoài mong đợi.
Ca khúc này cũng được biểu diễn trong Kōhaku Uta Gassen 2023, chương trình ca nhạc đêm Giao thừa uy tín tại Nhật, với màn trình diễn vũ đạo quy mô khổng lồ cùng các nghệ sĩ như Nogizaka46, Keyakizaka46, SEVENTEEN, Stray Kids, NewJeans và LE SSERAFIM. Rất hiếm khi có nhiều tên tuổi “khủng” đứng chung trên một sân khấu cho một bài hát, tạo nên không khí bùng nổ và kết lại như một lễ hội thực sự.
9. Kenshi Yonezu – “KICK BACK”
Ngày phát hành: 12/10/2022
Anime: Ca khúc mở đầu của Chainsaw Man
“KICK BACK” là ca khúc mở đầu của anime “Chainsaw Man” – một tác phẩm cực kỳ ăn khách, đồng thời đây cũng đánh dấu lần đầu Kenshi Yonezu nhận chứng nhận Vàng tại Mỹ. Thêm vào đó, việc hợp tác với Daiki Tsuneta (trưởng nhóm King Gnu) đã thu hút nhiều chú ý, và không ai nghĩ họ sẽ cùng xuất hiện trong MV.
Thực ra, Kenshi Yonezu và Daiki Tsuneta là bạn thân lâu năm; Tsuneta cũng đã góp mặt trong ca khúc “Alice (爱丽丝)” thuộc album BOOTLEG (2017) của Yonezu. Hai màn hợp tác này được trình diễn bất ngờ ở show cuối của tour “Henshin” năm 2022 tại Saitama Super Arena. Mỗi lần họ kết hợp, dường như một nguồn năng lượng đầy tính ban nhạc lại bùng phát, và điều đó đã được fan đón nhận nồng nhiệt qua ca khúc mở đầu của Chainsaw Man.
10. Official HIGE DANdism – “Subtitle”
Ngày phát hành: 12/10/2022
Phim truyền hình: silent (Fuji TV)
“Subtitle” được sáng tác dành riêng cho bộ phim truyền hình silent chiếu trên kênh Fuji TV, tác phẩm đã lập kỷ lục lượt xem cao nhất từ trước đến nay trên dịch vụ xem lại TVer và thậm chí đứng số 1 trên xu hướng Twitter toàn cầu. Xét theo nghĩa đen, “subtitle” nghĩa là “phụ đề”, gắn liền với bối cảnh nhân vật chính bị khiếm thính thần kinh hai tai khởi phát sớm và đang sống trong thế giới “im lặng”.
Do bộ phim mang đậm yếu tố cảm xúc, lời bài hát “Subtitle” cũng tương đối phức tạp. Cá nhân tôi nghĩ mình chưa hiểu hoàn toàn, song chính sự phức tạp đó tạo nên chiều sâu, cho phép mỗi người thỏa sức chiêm nghiệm.
Liệu việc cứ liên tục bày tỏ tình cảm dạt dào với ai đó có thật sự tốt cho họ không? Nó có gây gánh nặng cho người ta không? Hay chỉ là sự nuông chiều bản thân? Nhiều người hẳn từng giằng co với những câu hỏi như vậy. Ngay câu đầu tiên của đoạn điệp khúc dường như đã chạm đến trái tim của rất nhiều thính giả — tôi cho rằng đó là một phần “phép màu” của Official HIGE DANdism. Kết hợp với khả năng ca hát xuất sắc, lời nhạc mang lại lực tác động trực tiếp đến cảm xúc, điều không mấy thường thấy.
11. SEKAI NO OWARI – “Habit”
Ngày phát hành: 28/4/2022
Phim điện ảnh: xxxHOLiC
“Habit” có phần lời sắc bén và gần như “công kích”, được truyền tải bằng nhịp độ vui tươi. Giọng hát nhanh tạo cảm giác như một màn rap nghịch ngợm, nhưng đồng thời, câu từ cũng tác động đến cảm xúc người nghe từ nhiều phía, tạo nên một hiệu ứng lôi cuốn khó cưỡng, hé lộ khía cạnh mới của ban nhạc.
Nhiều người có thể thắc mắc: “Ủa, lời bài này đang nhắm vào mình à?” Nhưng cũng không rõ là chê trách hay cổ vũ. Tuy vậy, cuối cùng, bài hát gợi mở một niềm hy vọng có được khi bạn phá bỏ những thói quen xấu. Vì nó cơ bản giễu cợt sự buồn cười của chính các thói quen đó, nên việc nó được yêu thích cũng không có gì lạ.
12. Vaundy – “Odoriko”
(“Odoriko” nghĩa là “vũ công”)
Ngày phát hành: 17/11/2021
“Odoriko” ra đời từ giai điệu nảy ra khi Vaundy tập bass, chỉ mất khoảng hai ngày để hoàn thành. Nó mang một không khí mà ta không thường thấy trong J-pop. Cá nhân tôi trước nay hay nghĩ rằng các ca khúc thiếu đoạn vocal cao trào sẽ khó nổi ở Nhật, nhưng — theo hướng tích cực — tác phẩm này lại bùng nổ ngoài mong đợi. Năm 2024, Minji (thành viên NewJeans) còn cover nó ở concert tại Tokyo Dome, gây xôn xao dư luận.
Trái ngược hoàn toàn với “Odoriko”, single “Kaiju no Hanauta” (Khúc ca loài hoa quái vật) của Vaundy phát hành năm 2020 lại là một bài hát mà anh thể hiện giọng ca đầy nội lực. Ca khúc này đã dẫn đầu bảng xếp hạng karaoke năm 2023 và 2024. Khả năng xoay chuyển đa dạng phong cách âm nhạc chính là điểm lôi cuốn to lớn của Vaundy.
13. Hikaru Utada – “One Last Kiss”
Ngày phát hành: 9/3/2021
Chủ đề của phim: Evangelion: 3.0+1.0 Thrice Upon a Time
Bài hát được sáng tác riêng cho Evangelion: 3.0+1.0 Thrice Upon a Time. Ca sĩ trình bày là Hikaru Utada, vốn từ lâu đã tự nhận là fan của Evangelion, trước đây cũng từng thể hiện ca khúc chủ đề cho “EVANGELION:1.0 YOU ARE (NOT) ALONE.” năm 2007. Với tư cách là một fan của cả Hikaru Utada lẫn Evangelion, tôi nghĩ khó ai phù hợp hơn để hát ca khúc khép lại loạt phim. Và sau khi nghe, tôi càng tin chắc điều đó.
Tôi đã nghe bài này trực tiếp tại rạp. Evangelion: 3.0+1.0 Thrice Upon a Time trở thành phim ăn khách nhất ở Nhật Bản năm 2021, nên nhiều người chắc cũng trải nghiệm tương tự. Lời hát chứa nhiều từ gợi lên ý niệm “kết thúc”, dẫn dắt người nghe tự đối diện với chính mình như một “thiết bị ghi chép ký ức”. Kết hợp với giai điệu đầy xúc cảm, bài hát chạm đến tâm can và khiến người ta chỉ biết rơi lệ.
MV của ca khúc được chỉ đạo bởi chính Anno Hideaki, đạo diễn của Evangelion: 3.0+1.0 Thrice Upon a Time. Do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, Hikaru Utada đã quay hình tại London rồi gửi cho đạo diễn Anno chỉnh sửa. MV cũng lồng ghép nhiều phân đoạn tự quay bằng điện thoại và cảnh quay do con trai cô thực hiện, hé lộ những nét biểu cảm hiếm thấy trong các MV thông thường. Nhờ đó, MV trở nên rất độc đáo so với những sản phẩm phổ biến trên thị trường.
14. Yorushika – “Harudorobō” (Spring Thief)
Ngày phát hành: 9/1/2021
Nói rằng đây là “J-POP với ca từ tiếng Nhật tuyệt đẹp” nghe có vẻ sáo rỗng, nhưng tôi nghĩ cái độc đáo của Yorushika đúng là ở cách họ trau chuốt từ ngữ một cách tinh tế. Lời nhạc quá đỗi tao nhã, đến mức tôi đoán nhạc sĩ ắt hẳn lớn tuổi, nên khi biết n-buna (người sáng tác của Yorushika) sinh năm 1995, tôi hơi chưng hửng — đúng kiểu “bad habit” của bản thân tôi.
Dẫu vậy, tôi rất nể phục cách họ mở và khép lại một câu chuyện chỉ trong vỏn vẹn dưới 5 phút. Cảm giác “kể chuyện” đó có lẽ là đặc trưng của Yorushika. Thêm nữa, hai thành viên đều tránh lộ mặt, tập trung hoàn toàn vào âm nhạc, nên tôi cho rằng cách tiếp cận này càng hiệu quả hơn.
15. Yuuri – “Dry Flower”
Ngày phát hành: 25/10/2020
“Dry Flower” đã đứng đầu bảng xếp hạng karaoke cuối năm của Oricon vào năm 2021 và 2022, rồi về nhì năm 2023. Khả năng cao là năm 2024, ca khúc này lại tiếp tục trụ trong top 10. Điều đó cho thấy những năm gần đây, người Nhật thường xuyên hát bài này đến mức nào.
Ở Nhật, các ca khúc “dễ hát karaoke” thường nổi hơn hẳn dòng nhạc dance, và “Dry Flower” chính là ví dụ điển hình. Nói cách khác, đất nước này dường như có văn hóa chú trọng “ca hát” hơn là “nhảy múa”.
Nhiều ca khúc được nhắc đến trong bài viết này cũng dẫn đầu bảng xếp hạng karaoke. Tất nhiên, ta có thể nói “vì chúng nổi nên người ta mới hát”, nhưng cũng có thể có chiều ngược lại: “vì dễ hát nên nó mới nổi”. “Dry Flower” là một bản thất tình dễ bộc lộ cảm xúc, có lẽ cũng vì thế mà được ưa chuộng.
16. Ado – “Usseewa”
(Usseewa xấp xỉ “Im đi!”)
Ngày phát hành: 23/10/2020
Lần đầu nghe “Usseewa” của Ado, thú thật tôi tưởng đó là một ca khúc tấu hài gì đó. Hình như tôi bắt gặp trên playlist “New Music Wednesday” (thứ Tư nhạc mới) của Spotify, nơi tập hợp các bài hát Nhật Bản mới, rồi ấn play mà không suy nghĩ gì. Nhưng giai điệu lại vô cùng khác biệt, giống như bạn thấy một củ cải trắng to tướng lạc trong gian hàng kẹo vậy.
Ban đầu tôi nghĩ: “Chắc ca sĩ đã khá nổi trong giới này rồi”, cũng không để tâm lắm. Nhưng nó nhanh chóng lan khắp nơi, trở thành một track biểu tượng của giai đoạn 2020-2021. Không chỉ là hiện tượng mạng, bài hát còn xuất hiện ở truyền hình, radio, ai nấy cũng có thể ngân nga. Nó thậm chí còn được đề cử cho giải Từ ngữ mới & Từ vựng thịnh hành U-Can năm 2021.
Sau 4 năm, Ado đã trở thành nghệ sĩ không thể thiếu trong làng nhạc Nhật. Thế nhưng, hẳn chẳng ai hồi đó ngờ được rằng cô sẽ có một world tour thành công hoặc thậm chí hợp tác cùng Imagine Dragons.
17. LiSA – “Homura”
(Homura nghĩa là “Ngọn lửa”)
Ngày phát hành: 12/10/2020
Phim: Demon Slayer: Kimetsu no Yaiba – The Movie: Mugen Train
Sau “Gurenge” — nhạc mở đầu của anime Demon Slayer (2019) — LiSA tiếp tục ra mắt “Homura” cho bản điện ảnh Demon Slayer: Mugen Train, phát hành ngày 16/10/2020. Bài hát gắn liền chặt chẽ với cốt truyện phim, khiến nhiều khán giả rưng rưng nước mắt khi đến phần ending.
LiSA cũng đồng sáng tác phần lời, nên tôi nghĩ điều đó càng làm cô ấy nhập tâm hơn vào phần hát. Kết quả là một màn trình diễn bùng nổ tài năng vocal. Với một số người, hình ảnh LiSA nhuộm tóc đỏ và phục trang của cô có lẽ mãi gắn liền với chiếc haori caro xanh-đen của Tanjirou.
Bộ phim ra rạp trong bối cảnh đại dịch, khi ít đối thủ quốc tế cạnh tranh, nên Mugen Train đã phá kỷ lục phòng vé mọi thời đại ở Nhật, đồng thời là phim có doanh thu cao nhất thế giới năm 2020. Cá nhân tôi đã xem hai lần tại rạp, và tôi chú ý thấy có nhiều khán giả lớn tuổi hơn. Tác phẩm vươn tới cả những ai không hay xem anime, có lẽ đó là yếu tố tạo nên thành công lịch sử này.
18. BTS – “Dynamite”
Ngày phát hành: 28/8/2020
Một hit toàn cầu, “Dynamite” cũng lan rộng khắp Nhật Bản thời gian dài. Tôi từng làm việc từ xa ở một quán karaoke, và ca khúc này luôn được phát đi phát lại làm nhạc nền. Đáng tiếc, quán ấy đóng cửa vì đại dịch, nhưng nghĩ cũng trớ trêu: một ca khúc vui tươi lại thành biểu tượng cho giai đoạn u ám ấy.
Trước “Dynamite”, BTS đã có độ nổi nhất định tại Nhật, nhưng bài này giúp họ được đón nhận trong nhóm tuổi rộng hơn. Các chương trình radio buổi sáng, vốn hướng đến lứa trung niên, bắt đầu có hẳn chuyên mục K-pop, hồ hởi gợi ý các ca khúc K-pop. Ngày xưa, nhạc nước ngoài ở Nhật chủ yếu là nhạc Mỹ hoặc Anh, giờ thì khác hẳn. “Dynamite” là cột mốc quan trọng trong quá trình K-pop xâm nhập thị trường Nhật.
19. Kenshi Yonezu – “Kanden”
(Kanden nghĩa là “Điện giật”)
Ngày phát hành: 10/7/2020
Nhạc chủ đề cho phim truyền hình: MIU404 (TBS)
“Kanden” được tung ra trước để hâm nóng cho album STRAY SHEEP, sản phẩm đầu tiên của Kenshi Yonezu sau ba năm. Tôi nhớ đã xem MV trên YouTube khi nó công chiếu trực tiếp, rồi phải bật đi bật lại năm lần. Bài hát mang hơi hướng jazz và funk — lĩnh vực mới với Yonezu — khiến khán giả càng háo hức chờ đợi album.
Âm nhạc của anh biến chuyển rất nhanh, mỗi album đều có màu sắc, chất liệu, thông điệp riêng. “Kanden” là hiện thân cho sự tiến hóa đầy tính tiên phong ấy, và tôi vẫn nhớ cảm giác phấn khích tột độ của mình. Cuối cùng, STRAY SHEEP bán được hơn 2 triệu bản, trở thành một trong những album bán chạy nhất tại Nhật mấy năm gần đây.
20. Fujii Kaze – “Shinunoga E-Wa”
(Shinunoga E-Wa nghĩa đại khái “Chết quách còn hơn”)
Ngày phát hành: 20/5/2020
“Shinunoga E-Wa” không hề bùng nổ ngay lúc mới ra, phải mất tầm hai năm mới bất ngờ viral ở một số khu vực châu Á. Bản thân Fujii Kaze cũng đã có lượng fan nhất định năm 2020 và thậm chí diễn ở Kōhaku Uta Gassen 2021, nhưng việc ca khúc bất ngờ nổi ở châu Á năm 2022 lại càng giúp anh “hot” hơn nữa tại Nhật. Trên truyền hình và mạng, người ta cũng bàn tán nhiều về việc một bài tiếng Nhật lại được nghe rộng rãi ở nước ngoài.
Thêm vào đó, “Shinunoga E-Wa” chỉ là một track trong album đầu tay HELP EVER HURT NEVER của anh, chứ không được ra đĩa đơn riêng. Thật thú vị khi thấy một ca khúc trong album nhạc Nhật đương đại — hát hoàn toàn bằng tiếng Nhật — lại có sức lan tỏa mạnh ở thị trường quốc tế. Điều đáng nói hơn là nó tự nhiên lan truyền khi một số user TikTok Thái Lan chọn làm nhạc nền cho video “oshi-katsu” (Hoạt động yêu thích và ủng hộ những người nổi tiếng hoặc nhân vật yêu thích.).
Nếu bạn muốn hiểu vì sao âm nhạc của Fujii Kaze năm 2024 lại quyến rũ đến vậy, hãy tìm xem video Tiny Desk Concert anh thu âm năm đó. Chỉ khoảng 30 phút thôi, nhưng bạn có thể cảm nhận bề rộng phong cách và tâm huyết âm nhạc. Một hình ảnh hoàn hảo cho sự phát triển nghệ thuật không ngừng của Fujii Kaze.
Nhìn lại sân khấu âm nhạc Nhật Bản trong thập niên 2020
Theo tôi, 20 ca khúc Nhật Bản thập niên 2020 kể trên tạo nên một danh sách khá vững vàng. Tôi cũng đã làm sẵn playlist Spotify cho những ai muốn thưởng thức.
Tiêu chí chính ở đây là chọn những bài bạn vô tình bắt gặp đâu đó — trên phố hay trong rạp phim — và sở hữu trên 100 triệu lượt phát (YouTube hoặc Spotify). Dĩ nhiên, mỗi người có định nghĩa riêng về “hit”, và danh sách này chẳng thể bao quát mọi kiệt tác. Nhưng hy vọng khi đọc, bạn sẽ hồi tưởng (“À, tôi nhớ bài này!”), khám phá điều mới (“Ồ, chưa từng nghe bài này!”) hoặc chợt hoài niệm (“Ôi, đã thành ‘cũ’ vậy rồi à…”).
Âm nhạc sẽ còn tiếp tục thay đổi theo thời gian. Tôi rất mong chờ những bản hit mới ở thập kỷ kế tiếp. Hãy thoải mái chia sẻ ca khúc yêu thích của bạn trong thập niên 2020 nhé!
Comment